*یکی از توصیه های دینی در ماه رمضان برگزاری مراسم های افطاری است نگاه دین به این موضوع آیا صرفا یک نگاه عبادی است یا دستور اجتماعی؟
کلاً اطعام دادن حتی در غیر ماه رمضان یکی از حسنات برتر اجتماعی است که در اسلام سفارش زیادی شده است. در روایت آمده است که: هیچ چیز مانند غذا دادن و قربانی کردن انسان را به خداوند متعال نزدیک نمیکند. و در بین اطعام ها افطاری از همه بهتر و برتر است.
پیامبر (ص) میفرمایند: اگر کسی به روزه داری افطار دهد ثواب عمل روزه و هر عمل نیکی که در آن روز توسط روزه دار انجام شده است را بدون آنکه از اجر روزه دار چیزی کم شود، برای خود کرده است. علت این تعابیر در روایات به این جهت است که ثواب افطار از بسیاری از عبادات ماه مبارک رمضان بیشتر است چون عبادات دیگر بیشتر جنبه فردی دارد اما افطاری دادن یک عبادت اجتماعی است. و همیشه عبادتهای اجتماعی آثار و برکات زیادی در پی دارد.
*آیا تبلیغ سفرههای افطاری ساده میتواند الگویی برای سایر ماه های سال باشد و به ترویج این سبک از زندگی کمک کند؟
مزیت افطاری دادن بعنوان یک اطعام خاص به اخلاص آن است یعنی اگر انسان با نیت رضا و خشنودی خدا به میهمانان خدا افطار بدهد ارزش معنوی دارد و جزء حسنات است. حال آنکه اگر این نیت با چیز های دیگری مانند چشم و هم چشمی و فخر فروشی در تشریفاتی کردن سفره افطاری (به اصطلاح سفره فروشی) باشد یقیناً این عمل خیر آمیخته به نفسانیات میشود و ارزش معنوی آن از بین میرود. پس هرچه افطاری سادهتر باشد خلوص قصد قربت در آن بیشتر خواهد بود.
در حکمت 39 نهج البلاغه آمده است: عمل مستحب انسان را به خدا نزدیک نمیگرداند، اگر به واجب زیان رساند. بنابراین ضیافت افطار، عمل مستحب، و اسراف نکردن و به رخ نکشیدن اموال، واجب است.
*تمرین ساده زیستی در ماه رمضان چه پیامدهای اقتصادی برای خانواده ها و جامعه دارد؟
تغذیه و اطعام در ماه مبارک رمضان نوعی سبک زندگی است که هم به لحاظ زیست بدنی و هم زیست معنوی میتواند الگوی ماههای دیگر باشد زیرا آنچه متخصصین تغذیه و اطبا میگویند ظاهراً سبک تغذیه ماه مبارک یعنی دو وعده غذا آنهم در ابتدا و انتهای روز سازگارترین سبک تغذیه برای بدن انسان است. حال اگر این نوع تغذیه همراه با سادگی و بدون تشریفات باشد یقیناً سنت حسنه اطعام به دیگران استمرار خواهد یافت. ضمن اینکه امروز علم پزشکی ثابت کرده که خوردن غذاهای گوناگون در یک وعده غذا زمینه ساز بیماریهای مختلف در انسان میشود چون هر غذایی با مصلحش باید خورده شود لذا سفره های تشریفاتی ضمن اینکه با روح روزه و ماه رمضان که اساسش بر امساک است، سازگار نیست بلکه باعث بیماریهای متفاوت میشود چون وقتی غذاهای گوناگون بر سر سفره باشد انسان دوست دارد از همه آنها مصرف کند و خود این مسئله باعث پرخوری میشود.
*افطاری دادن در ترویج و تحکیم ارتباطات خانوادگی و تعاملات اجتماعی چه تأثیری دارد؟
اصولا افطاری دادن رابطهای دقیق با تربیت انسان دارد. افطاری چند بعد دارد. از نظر اجتماعی ادخال سرور و ایجاد محبت است. از نظر خویشاوندی صله رحم است از نظر قومی و فامیلی تألیف قلوب و دعای خیر است. افطاری دادن موجب به وجود آمدن صله رحم و دوستی و برقراری روابط صمیمانه با خویشاوندان و دوستان میگردد و این خود نشانه دیگری از رحمت خداوند متعال در این ماه مبارک است.
افطاری دادن فضیلت و حسنه ای است که احسان به دیگران و انفاق به همنوعان در آن وجود دارد و این عمل فاصلههای اجتماعی را که بواسطه نیازمندی بین طبقات مردم به وجود میآید، کمرنگ کرده و حتی از بین میبرد؛ این دستور الهی رابطهای دقیق با تربیت انسان دارد.دستور به احسان و نیکوکاری یک راه و روش برای انسانسازی است؛ خداوند متعال، احسان را سبب پاکیزگی و تزکیه انسان معرفی کرده و افطاری دادن یکی از بهترین راههای انفاق و احسان است. امام موسی بن جعفر(ع) فرمود: افطاری دادن به برادر روزه دار از روزه ات بافضیلت تر است. البته بی تردید هرگز افطاری دادن جای روزه واجب را نمی گیرد، اما در ارزیابی ثواب، گاهی ثواب افطاری بیشتر است. بی تردید هرگز افطاری دادن جای روزه واجب را نمی گیرد، اما در ارزیابی ثواب، گاهی ثواب افطاری بیشتر است. افطاری چند بعد دارد. اولا اینکه مسأله افطاری و مهمانی یک عبادت است. افطاری دادن از نظر اجتماعی تألیف قلوب است. از نظر روانی صله رحم است. از نظر قومی و فامیلی وسیله ارشاد است و دعای خیر است.
نظر شما